Jeżeli w Twoim samochodzie silnik pracuje nierówno, zaobserwowałeś zwiększone zużycie paliwa, a podczas jazdy odczuwalny jest spadek mocy jednostki napędowej, to najprawdopodobniej awarii uległa sonda lambda. Sprawdźmy, co ma wpływ na pojawienie się takiej usterki oraz jak rozwiązać ten problem.
Detektor tlenu
Sonda lambda, nazywana również czujnikiem tlenu, to sonda zainstalowana w układzie wydechowym samochodu. Po raz pierwszy została użyta w samochodzie benzynowym w 1979 roku. Obowiązek stosowania sondy lambda wprowadzono dopiero w 1992 roku, natomiast 8 lat później ten wymóg objął również samochody wyposażone w silniki Diesla.
Niewłaściwa mieszanka przyczyna problemów
Podstawowym zadaniem sondy lambda jest mierzenie ilości tlenu w spalinach oraz przekazywanie danych o aktualnej wartości tlenu do sterownika wtrysku paliwa. Zebrane przez sondę informacje pozwalają na odpowiedni dobór składu mieszanki paliwowo-powietrznej kierowanej do jednostki napędowej. Aby paliwo mogło spalać się jak najefektywniej, skład mieszanki powinien być jak najbardziej zbliżony do stechiometrycznego (na każdy 1 kg spalonego paliwa przypada 14,7 kg powietrza). W sytuacji, gdy sonda lambda ulega awarii, sterownik jednostki napędowej otrzymuje nieprawdziwe informacje na temat składu spalin i tym samym w sposób niewłaściwy dobiera proporcje mieszanki paliwowej, co staje się przyczynkiem wszelkich późniejszych problemów z jednostką napędową.
Czynniki ryzyka
Na uszkodzenie sondy lambda ma wpływ wiele czynników. Bardzo często awarie sondy wynikają z jej budowy, miejsca pracy (wnętrze układu wydechowego) oraz ekstremalnych warunków tam panujących (wysoka temperatura, środki chemiczne, itp.). Wpływ na nieprawidłową pracę sondy może mieć również zła jakość tankowanego paliwa, a także zastosowanie wszelkiego rodzaju nieodpowiednich dodatków do paliwa, nadmierne zużycie oleju przez jednostkę napędową, przenikanie płynu chłodniczego do komory spalania czy też zbyt bogata mieszanka paliwowo-powietrzna.
Zainstalowana w układzie wydechowym sonda lambda nie jest tak naprawdę niczym osłonięta, dlatego też podczas jazdy, zwłaszcza po nierównej nawierzchni, jest narażona na mechaniczne uszkodzenia twardych elementów znajdujących się na drodze. Może również dojść do zbyt dużego naprężenia przewodów, co może prowadzić do ich przetarcia, a nawet zerwania.
Rozwiązanie?
Recepta na przedłużenie żywotności sondy lambda jest tylko jedna – profilaktyka, a więc systematyczna jej kontrola co około 30 tys. km. W teorii sonda powinna prawidłowo działać na dystansie od 50 do 80 tys. km. Dostępne są również sondy, które wg producentów wytrzymują nawet 160 tys. km. Jednak to tylko teoria. Należy pamiętać także, aby tankować wyłącznie wysokooktanowe i bezołowiowe paliwo. To wszystko, co można zrobić, aby chronić ten element przed uszkodzeniem. W razie awarii sondę należy po prostu wymienić.
Pamiętajmy, że jazda z uszkodzoną sondą lambda może stać się przyczyną wielu poważnych awarii, w tym także katalizatora.